شیرازی ها چطور در ماه محرم عزاداری می کنند؟ | رسم و رسوم محرم در شیراز

ماه محرم، یکی از مهم‌ترین ماه‌ها برای شیعیان در سراسر دنیاست؛ اما در شهرهایی مثل  شیراز، عزاداری برای امام حسین (ع) حال و هوای خاص‌تری دارد. مردم این شهر با آداب و رسوم، نذرها و مراسمی منحصر به‌فرد، ارادت خود را به سالار شهیدان نشان می‌دهند. در این مقاله از «ترینی‌ها» با ما همراه باشید تا ببینیم  شیرازی‌ها چطور در محرم عزاداری می‌کنند و چه مراسمی در این ایام برگزار می‌شود.

سینه زنی قطاری در شیراز 

• مراسم سینه زنی قطاری که یکی از آداب و رسوم مردم شیراز در ماه محرم است پیر غلامان دارای نقش ویژه و اساسی بوده زیرا این افراد همواره جز نخستین افرادی هستند که در صف عزاداران قرار گرفته و نسبت به انجام عزاداری حسینی اقدام می‌کنند.

• در طول صف هرچه که پیش برویم شاهد حضور افراد جوان‌تر خواهیم بود این در حالی است که وقتی که صف عزاداران دور هم جمع می‌شوند حلقه‌های نخست عزاداری را پیر غلامان و حلقه‌های بعدی را افراد جوان‌تر تشکیل می‌دهند.

• در این روش سینه زنی، سینه زنان ابتدا می‌ایستند، سپس با برداشتن ۲ گام به سینه خود می‌زنند و «حسین» می‌گویند.

• بر اساس تعابیری که از سینه زنی به عنوان یک سبک عزاداری شده است، سینه زدن یک نوع ریاضت و سهیم شدن در رنجی است که امام حسین (ع) در واقعه کربلا متحمل می‌شود.

مراسم عبور از زیر شکم اسب ذوالجنان در شیراز 

• در شیراز قدیم افرادی خاص اسبی را با پوشش‌های آیینی مخصوص تزئین کرده و به نام اسب ذوالجنان به همراه عزاداران در کوچه و معابر شهر می‌گرداندند و کسانی که تمایل داشتند همراهان این اسب را به منزل خود دعوت کرده، سپس مراسم عزاداری برپا می‌کردند.

• بسیاری از مردم شیراز اعتقاد داشتند اگر کودکان و مریض‌های خود را از زیر شکم اسب ذوالجنان عبور دهند فرد بیمه امام حسین‌(ع) می‌شود و بیمار شفا می‌یابد.

دسته‌روی و نوحه‌خوانی با سبک خاص شیرازی

نوحه‌خوانی در شیراز سبکی متفاوت دارد. ریتم‌های سنتی، استفاده از اشعار محلی، و طبل و سنج در کنار سینه‌زنی هماهنگ، فضایی خاص و عاطفی ایجاد می‌کند. نوحه‌های معروف شیرازی در این ایام در شبکه‌های اجتماعی نیز بازتاب زیادی پیدا می‌کنند.

چاووش خوانی در ماه محرم  شیراز 

• این مراسم که یکی از آئین‌های قدیمی و سنتی در پاسداشت حلول ماه محرم است با حرکت یکپارچه چاوشی خوانان و پیر غلامان استان از سه مسجد امام حسین‌(ع)، صاحب الزمان‌(عج) و جامع به طرف حسینیه امام صادق‌(ع) آغاز و در بین راه هر گروه از چاوش خوانان و همراهان به عنوان سفیران محرم با چاوشی خوانی و اهدای بیرق مشکی به اهالی و بازاریان جهت نصب در سر در منازل و مغازه‌ها شروع ماه محرم و عزای حسینی را خبر می‌دادند.

• چاوشی خوانان و هیأت‌های عزاداری با برافراشتن پنج بیرق بزرگ که یکی از آنها به نشانه قیام امام حسین‌(ع) به رنگ سرخ و چهار بیرق دیگر به رنگ مشکی به نشانه عزای حسینی است این مراسم مذهبی را اجرا می‌کردند.

 پذیرایی از عزاداران در شیراز 

نذری‌های معروف شیرازی در ماه محرم

یکی از ویژگی‌های بارز محرم در شیراز، نذرهای خاص و خوش‌طعمی است که به عزاداران حسینی داده می‌شود. معروف‌ترین نذری‌های شیرازی عبارت‌اند از:

• کلم‌پلو شیرازی: نذری اصیل و پرطرفداری که با کلم، گوشت قلقلی، برنج و ادویه مخصوص تهیه می‌شود.

• آش سبزی: این آش مخصوص شیراز است و در تاسوعا و عاشورا به‌وفور در هیئت‌ها توزیع می‌شود.

• شله‌زرد و حلیم: به‌عنوان نذر صبحگاهی، بسیاری از خانواده‌ها و هیئت‌ها شله‌زرد یا حلیم میان مردم پخش می‌کنند.

هیئت‌های معروف شیراز

در شیراز، هیئت‌های عزاداری زیادی وجود دارند که هرساله در ایام محرم با شکوه خاصی مراسم برگزار می‌کنند. از جمله هیئت‌های معروف می‌توان به:

• هیئت محبان‌الرضا (ع)

• هیئت عاشقان ثارالله

• هیئت بنی‌فاطمه

• هیئت علی‌اکبر (ع) محله سنگ‌سیاه

این هیئت‌ها معمولاً در مناطق تاریخی مانند بازار وکیل، سنگ‌سیاه، دروازه کازرون، و محله درب شاهزاده برپا می‌شوند.